Đây là gói hỗ trợ thuộc chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 – 2030, giai đoạn I từ năm 2021 đến năm 2025 tại huyện miền núi A Lưới (Chương trình 1019). Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp huyện A Lưới là đơn vị được giao làm chủ đầu tư gói hỗ trợ này.
Gói hỗ trợ bò giống này có 70 hộ/ 11 xã của huyện A Lưới tham gia, với số lượng 140 con bò được cấp. Công ty TNHH Thương mại Bình An (Gia Lai) là đơn vị cung ứng giống bò.
Tham gia chương trình, các hộ nghèo được hỗ trợ bò sẽ phải đối ứng kinh phí làm chuồng trại, đảm bảo diện tích trồng cỏ tối thiểu 250m2/ con để làm thức ăn chăn nuôi theo quy định.
Theo ông Nguyễn Đức Phú, do dịch bệnh xảy ra trong thời điểm còn bảo hành nên việc cấp đổi lại cho người dân do doanh nghiệp cung ứng bò chịu trách nhiệm. Ngoài ra, kinh phí mua thuốc điều trị cho số bò bị nhiễm bệnh lở mồm long móng cũng do doanh nghiệp này đảm nhận.
Nhiều ý kiến của người dân cho rằng, huyện đang xây dựng thương hiệu bò vàng A Lưới nhưng cơ quan chức năng lại nhập bò từ các địa phương khác để cấp cho dân dẫn đến bò khó thích nghi với điều kiện tự nhiên, khí hậu, thổ nhưỡng địa phương, từ đó dẫn đến nhiều nguy cơ xảy ra dịch bệnh. Bên cạnh đó, một số người dân phản ánh bò dự án cấp phần lớn gầy gò, ốm yếu trông như “sắp chết đói”.
Về những vấn đề trên, ông Phú cho rằng, việc đấu thầu diễn ra công khai, rộng rãi trên mạng đấu thầu quốc gia nên doanh nghiệp nào bỏ thầu thấp nhất thì đơn vị đó trúng. “Là đơn vị được giao làm chủ đầu tư dự án, chúng tôi chỉ làm theo quy định pháp luật. Khi xây dựng hồ sơ đấu thầu mình có dự kiến đưa cụm từ ưu tiên chọn bò miền Trung đưa lên hệ thống đấu thầu sai quy định nên phải gạt ra”, ông Phú nói.
Cũng theo ông Phú, cho đến nay, cơ quan thú y vẫn chưa xác định được nguyên nhân mầm bệnh từ đâu khiến đàn bò dự án cấp cho người dân bị nhiễm bệnh hàng loạt.
Đối với phản ánh bò gầy gò, ốm yếu, vị này cũng phân bua rằng, có thể do tập quán chăn thả tự nhiên, cùng với ý thức của người dân chưa cao, vẫn còn trông chờ, ỷ lại dẫn đến việc chăm sóc chưa tốt. Đơn cử như tại xã Trung Sươn (xã có số bò nhiễm bệnh nhiều nhất – PV), quy định người dân được hỗ trợ bò phải đảm bảo diện tích trồng cỏ để làm thức ăn chăn nuôi theo quy định nhưng nhiều người lại không thực hiện.
Trước đó, Báo Nông nghiệp Việt Nam đã thông tin, vào cuối năm 2023, huyện A Lưới đã triển khai cấp 140 con bò năm trong gói hỗ trợ bò giống cho hộ gia đình đăng ký thoát nhèo năm 2022 thuộc Chương trình 1719.
Chỉ sau một thời gian ngắn, hàng chục con bò dự án đã đồng loạt nhiễm bệnh lở mồm long móng. Ngoài ra, nhiều con bò của người dân địa phương cũng bị lây nhiễm.
Theo tìm hiểu, đã có tổng cộng 38/140 con bò giống do Công ty Thương mại Bình An cung ứng bị nhiễm bệnh chỉ một thời gian ngắn sau khi bò được cấp. Trong đó, 19 con bị chết, buộc doanh nghiệp phải cấp bù cho người dân.
